Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι έτοιμος να εξαπολύσει το πρώτο κύμα δασμών αύριο Σάββατο (1.2.2025), στέλνοντας ξένες κυβερνήσεις και επιχειρήσεις να σπεύσουν να αποφύγουν τους πιθανούς δασμούς και να προετοιμαστούν για αντίποινα, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί δασμούς 25% σε αγαθά αξίας περίπου 900 δισ. δολαρίων και από τα δύο έθνη (σ.σ. Καναδά και Μεξικό), τα εμπορικά πλεονάσματα των οποίων με τις ΗΠΑ έχουν εδώ και καιρό τριβελίσει τον πρόεδρο. Ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε την Πέμπτη (30.1.2025) να τηρήσει την αυτοεπιβαλλόμενη προθεσμία της 1ης Φεβρουαρίου, «αν και είναι γνωστό ότι αλλάζει γνώμη», σχολιάζει το Bloomberg. Το πεδίο εφαρμογής των δασμών παρέμεινε επίσης ασαφές. Ο Τραμπ αρνήθηκε να πει αν θα ισχύουν για τις εισαγωγές πετρελαίου από τον Καναδά.
Ό,τι κι αν αποφασίσει ο Τραμπ θέτει τις βάσεις για μια ξεχωριστή επανεξέταση με στόχο την Κίνα, καθώς και τον Καναδά και το Μεξικό, που θα μπορούσε να επιφέρει ακόμη περισσότερους δασμούς ήδη από τον Απρίλιο. Ο πρόεδρος ανέφερε την Πέμπτη ότι θα προχωρήσει στην επιβολή εισαγωγικών δασμών 10% στην Κίνα, αλλά δεν διευκρίνισε το χρονοδιάγραμμα.
Ενώ είναι πιθανό οι δασμοί να είναι βραχύβιοι, ανάλογα με το πώς θα αντιδράσουν ο Καναδάς και το Μεξικό, ο τόνος για την εμπορική πολιτική είναι σαφής, δήλωσε ο David Seif, επικεφαλής οικονομολόγος για τις ανεπτυγμένες αγορές στη Nomura. «Αναμένουμε ότι ο Τραμπ θα εφαρμόσει περισσότερους δασμούς φέτος και ότι ο μέσος δασμολογικός συντελεστής για τα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ θα αυξηθεί σημαντικά το 2025», είπε.
Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ένας εμπορικός πόλεμος θα εκτοξεύσει το κόστος για τους Αμερικανούς κατασκευαστές που εξαρτώνται από εισαγόμενα υλικά και θα εκτοξεύσει τις τιμές για τους καταναλωτές. Η οικονομία του Μεξικού συρρικνώθηκε το δ΄ τρίμηνο, καθώς οι κίνδυνοι αυξάνονται. Γίνεται η πρώτη μεγάλη δοκιμασία για το αν ο Τραμπ μπορεί να χρησιμοποιήσει την οικονομική ισχύ των ΗΠΑ για να αναδιαμορφώσει τις αλυσίδες εφοδιασμού, να συρρικνώσει τα εμπορικά ελλείμματα και να πατσίσει με όσους θεωρεί ότι κλέβουν τις ΗΠΑ. Ορισμένοι ξένοι αξιωματούχοι βλέπουν τις απειλές του προέδρου ως παιχνίδι μόχλευσης και όχι ως σιδερένια δέσμευση για αύξηση των φόρων στις εισαγωγές. Μια σύγκρουση με την Κολομβία για τις πτήσεις απέλασης, όπου ο Τραμπ τελικά υποχώρησε από την επιβολή δασμών, έδειξε ότι τα παζάρια για τα αγαπημένα του θέματα μπορούν να αποτρέψουν την επιβολή νέων δασμών.
Πρόωρη υποχώρηση
Ο Τραμπ μέχρι στιγμής έχει εμφανιστεί πιο αποφασισμένος για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές των ΗΠΑ από ό,τι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, όταν οι σύμμαχοί του κατάφεραν να μειώσουν τις φιλοδοξίες του. Ο Τραμπ είπε ότι τα ελλείμματα επιδοτούν ξένες χώρες, απέρριψε πιο μετριοπαθείς προτάσεις και υποστήριξε ότι τα έσοδα από τους φόρους εισαγωγής μπορούν να βοηθήσουν στην κάλυψη μιας τρύπας στον προϋπολογισμό. Έχει εκθειάσει τις αρετές του πρώην προέδρου Γουίλιαμ Μακίνλεϊ, ενός υπέρμαχου των δασμών, επαναφέροντας ακόμη και το όνομα ενός βουνού της Αλάσκας προς τιμήν του. Ορισμένες εταιρείες επιδιώκουν να αποθηκεύσουν αγαθά στις ΗΠΑ πριν από τυχόν εισφορές, δήλωσε ο Ροντρίγκο Βιλέγκας, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων πολιτικών κινδύνων Suass Group με έδρα το Μεξικό. Άλλες είναι λιγότερο προετοιμασμένες για κάτι τέτοιο, όπως οι εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων που μεταφέρουν ευπαθή τρόφιμα.
Οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων που επηρεάζονται ελπίζουν ότι η ζήτηση των ΗΠΑ για τα προϊόντα τους θα αποτελέσει μοχλό πίεσης για να αμβλυνθούν μακροπρόθεσμα τα σχέδια δασμών του Τραμπ. Το Μεξικό είναι σημαντικός εξαγωγέας φρούτων, ο Καναδάς είναι η κορυφαία πηγή αργού πετρελαίου για τις ΗΠΑ και αμφότερα τα έθνη είναι αναπόσπαστο κομμάτι του τομέα των αυτοκινήτων. Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο, τα διυλιστήρια των μεσοδυτικών πολιτειών βασίζονται στον Καναδά για τα 3/4 του αργού πετρελαίου που επεξεργάζονται.
Η εταιρεία διύλισης Valero Energy δήλωσε ότι ο τομέας θα μειώσει την παραγωγή βενζίνης εάν οι νέοι δασμοί επηρεάσουν το καναδικό αργό. Οι επιχειρηματικοί όμιλοι του Οχάιο απηύθυναν έκκληση της τελευταίας στιγμής στον πρώην γερουσιαστή της πατρίδας τους -νυν αντιπρόεδρο JD Vance- να παρέμβει για να σταματήσουν οι δασμοί. Οι οριζόντιοι δασμοί στον Καναδά και το Μεξικό θα έρχονταν σε αντίθεση με την τριμερή εμπορική συμφωνία που υπέγραψε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία.
Πολλές επιχειρήσεις με δραστηριότητες στο Μεξικό αποφάσισαν να μην προβούν σε ξαφνικές κινήσεις μέχρι να ανακοινωθεί η τελική απόφαση. «Βρίσκονται σε μια κατάσταση όπου λένε, ‘αν αυτό πρόκειται πραγματικά να συμβεί, τότε θα περάσω τον πόνο. Αν όχι, θα περιμένω», δήλωσε ο Jorge Gonzalez Henrichsen, συνδιευθύνων σύμβουλος της The Nearshore Company, η οποία βοηθά αμερικανικές επιχειρήσεις που κατασκευάζουν προϊόντα στο Μεξικό.
Κίνα, τομεακοί δασμοί
Ο Τραμπ πρότεινε δασμούς 10% στην Κίνα, λέγοντας ότι το Πεκίνο απέτυχε να τηρήσει τις υποσχέσεις του να εμποδίσει τη ροή φαιντανύλης στις ΗΠΑ. Ο πρόεδρος, ωστόσο, έχει υποχωρήσει πρόσφατα από τις υψηλές προεκλογικές δεσμεύσεις να χτυπήσει τη χώρα με νέους δασμούς. Οι σύμβουλοι του Τραμπ έχουν διχαστεί όσον αφορά την έκταση της ατζέντας του για τους δασμούς. Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ φέρεται να τάσσεται υπέρ μιας πιο σταδιακής προσέγγισης, την οποία ο Τραμπ έχει απορρίψει, ενώ ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, έχει ταχθεί υπέρ αυτών.
Το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά διαπίστωσε ότι ένας δασμός 25% κατά του Μεξικού και του Καναδά θα αποκόψει περίπου 200 δισ. δολάρια από το πραγματικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των ΗΠΑ μέχρι το τέλος της διακυβέρνησης Τραμπ. Ένας επιπλέον δασμός 10% στα αγαθά από την Κίνα θα μείωνε το πραγματικό ΑΕΠ κατά 55 δισ. δολάρια τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Ο Τραμπ έχει επίσης δηλώσει ότι θα επιβάλει δασμούς στα φαρμακευτικά προϊόντα, τα τσιπ ημιαγωγών, τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τον χαλκό και έχει αναρωτηθεί για οριζόντιους δασμούς, αλλά δεν έχει αναλύσει τα σχέδιά του.
Καθησυχασμός του Trump
Η προτεινόμενη από τον Τραμπ εισφορά 25% στον Καναδά και το Μεξικό συνδέεται με τη λήψη μέτρων στα σύνορα και η ομάδα του έχει αμφιταλαντευτεί για το αν οι χώρες έχουν κάνει αρκετά. Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ ανέφερε κάποτε ως θετικές τις ενέργειες του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, οι οποίες περιλαμβάνουν τη χρήση ελικοπτέρων Black Hawk για την παρακολούθηση τμημάτων των συνόρων μήκους 5.500 μιλίων και την αύξηση των κατασχέσεων φαιντανύλης. Ο Τραμπ ήταν ικανοποιημένος που το Μεξικό δέχεται πτήσεις απέλασης και αναπτύσσει την εθνική φρουρά, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει τις σκέψεις του.
Ωστόσο, ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, ο Κέβιν Χάσετ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα στο Fox Business ότι ο πρόεδρος παραμένει «πολύ σοβαρός» όσον αφορά την ανάσχεση της ροής της φαιντανύλης στις ΗΠΑ. Η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σεϊνμπάουμ εξέφρασε την Τετάρτη (29.1.2025) αμφιβολίες για το αν ο Τραμπ θα προχωρήσει με τους δασμούς, αλλά πρόσθεσε ότι αν το κάνει, «έχουμε το σχέδιό μας».
Ο Καναδάς σχεδιάζει να αντιτιμολογήσει γρήγορα είδη υψηλού προφίλ, όπως ο καφές από τη Λουιζιάνα και το μπέρμπον από το Κεντάκι, παρόμοια με τον τρόπο που αντέδρασε το 2018 όταν ο Τραμπ φορολόγησε τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Οι αξιωματούχοι του Τρουντό έχουν καταρτίσει έναν κατάλογο με προϊόντα των ΗΠΑ ύψους περίπου 105 δισ. δολαρίων που θα στοχοθετήσουν εάν κλιμακωθεί ένας εμπορικός πόλεμος, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα και του αλουμινίου, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τα σχέδια της κυβέρνησης. Ο Τριντό έχει εξετάσει ακόμη πιο δραστικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένων των φόρων εξαγωγής σε στρατηγικά εμπορεύματα, όπως το πετρέλαιο και το ουράνιο.
Η αυτοκινητοβιομηχανία είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των σημείων που σχετίζονται με την οικονομική ολοκλήρωση της Βόρειας Αμερικής. Οι εταιρείες που εδρεύουν στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν εξαρτήματα, εγκαταστάσεις και εργαζόμενους και στα τρία έθνη. Η ρύθμιση αυτή έχει ενοχλήσει εδώ και καιρό τον Τραμπ, ο οποίος έχει πει ότι πλήττει τις αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ.
Ο Τραμπ έχει παραπονεθεί για το ενδεχόμενο οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες να κατασκευάσουν εργοστάσια στο Μεξικό. Η επίδραση των δασμών στα αυτοκίνητα θα γινόταν γρήγορα αισθητή, λένε στελέχη της βιομηχανίας. «Οι πελάτες θα αναγκαστούν να πληρώσουν υψηλότερες τιμές για παρατεταμένο χρονικό διάστημα και αυτό δεν είναι απλώς βιώσιμο», δήλωσε η Linda Hasenfratz, εκτελεστική πρόεδρος της εταιρείας κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων Linamar Corp.
Ο Francisco González, εκτελεστικός πρόεδρος της National Auto Parts Industry Association, δήλωσε ότι η αντικατάσταση πολλών εξαρτημάτων με αμερικανικά υλικά είναι δύσκολη, είτε λόγω του όγκου -το τιμόνι ενός μοντέλου οχήματος μπορεί να έχει 30 διαφορετικά εξαρτήματα- είτε λόγω έλλειψης. Ο González είναι επιφυλακτικός ως προς το ότι οι δασμοί θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ στον τομέα των αυτοκινήτων, όπως έχει υποσχεθεί ο Τραμπ. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν διαθέτουν την απαραίτητη δεξαμενή εργατικού δυναμικού για να πραγματοποιήσουν αυτές τις δραστηριότητες», δήλωσε.
Πηγή: www.newsit.gr