Σοκ έχει προκαλέσει στις τάξεις του ΝΑΤΟ, το αίτημα του πρωθυπουργού της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ να ζητήσει απαλλαγή της χώρας του από το στόχο αύξησης των χωρών – μελών της βορειο-ατλαντικής συμμαχίας στο 5% (από το 2%).
Το αίτημα του ηγέτη της Ισπανίας, Σάντσεθ «έσκασε» μία εβδομάδα πριν την προγραμματισμένη η σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, οπότε θα πρέπει να ληφθεί η σχετική απόφαση, μαζί και ο χρονικός ορίζοντας επίτευξής της, με τα σενάρια να παίζουν μεταξύ 2028, 2030 και 2032.
Η Ισπανία επιθυμεί μια εξαίρεση από τον πιθανό μελλοντικό στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ, δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Πέδρο Σάντσες ενόψει της συνόδου κορυφής της συμμαχίας που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα στη Χάγη, η οποία θα αποτελέσει ένα σημαντικό ζήτημα.
«Η Ισπανία θα συνεχίσει να εκπληρώνει το καθήκον της τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες και θα συνεχίσει να συμβάλλει ενεργά στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας. Ωστόσο, η Ισπανία δεν μπορεί να δεσμευτεί σε έναν συγκεκριμένο στόχο δαπανών όσον αφορά το ΑΕΠ σε αυτή τη σύνοδο κορυφής», δήλωσε ο Σάντσες στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε σε επιστολή, σύμφωνα με το Politico.
Η Ισπανία έχει τις χαμηλότερες στρατιωτικές δαπάνες από οποιοδήποτε μέλος του ΝΑΤΟ, διαθέτοντας μόνο το 1,3% του ΑΕΠ της στην άμυνα το 2024. Ο Σάντσες δήλωσε νωρίτερα φέτος ότι η Ρωσία δεν αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια της Ισπανίας.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ συναντώνται την επόμενη εβδομάδα για την πρώτη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει τα μέλη να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, ένα μεγάλο άλμα από τον τρέχοντα στόχο του 2%, τον οποίο η Μαδρίτη θα επιτύχει μόλις φέτος.
Απευθυνόμενος στον Τραμπ, ο Ρούτε πρότεινε ο στόχος του 5% να περιλαμβάνει το 3,5% του ΑΕΠ σε καθαρά στρατιωτικές δαπάνες και το 1,5% για θέματα που σχετίζονται με την άμυνα, όπως η στρατιωτική κινητικότητα και η κυβερνοασφάλεια.
Η διαδικασία λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ βασίζεται στη συναίνεση, που σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να μπλοκάρει τους άλλους 31 με βέτο. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Ισπανίδα υπουργός Άμυνας Μαργαρίτα Ρόμπλες δήλωσε ότι η Μαδρίτη δεν θα εμπόδιζε τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να συμφωνήσουν σε έναν νέο στόχο 5%, αλλά ότι η χώρα της θα επιμείνει στο 2% προς το παρόν.
«Φυσικά, δεν είναι πρόθεσή μας να περιορίσουμε τις φιλοδοξίες δαπανών άλλων συμμάχων ή να εμποδίσουμε το αποτέλεσμα της επερχόμενης συνόδου κορυφής», αναφέρει η επιστολή προς τον Σάντσες, ζητώντας είτε ευέλικτη διατύπωση που θα καθιστούσε τον στόχο προαιρετικό είτε μια σωστή εξαίρεση για την Ισπανία.
Αντιθέτως, τα σουηδικά πολιτικά κόμματα συμφώνησαν την Πέμπτη 19 Ιουνίου 2025 να επιτύχουν τον στόχο του 5% έως το 2032 και να δανειστούν έως και 300 δισεκατομμύρια κορώνες (27 δισ. ευρώ) για να το κάνουν αυτό.
Ο Σάντσες υποστήριξε ότι η Ισπανία δεν χρειάζεται να δαπανήσει το 5% του ΑΕΠ της για να επιτύχει τους λεγόμενους στόχους ικανοτήτων, που σημαίνει νέους στόχους για το απόθεμα όπλων που συμφωνήθηκαν από τους υπουργούς Άμυνας του ΝΑΤΟ νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Έγραψε επίσης ότι ένας στόχος 5% για τις αμυντικές δαπάνες θα έθετε σε κίνδυνο το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας της χώρας, θα ανάγκαζε την κυβέρνηση να αυξήσει τους φόρους στη μεσαία τάξη, να μειώσει τις δεσμεύσεις για την πράσινη μετάβαση και να περιορίσει τη διεθνή αναπτυξιακή συνεργασία.
«Είναι νόμιμο δικαίωμα κάθε κυβέρνησης να αποφασίσει εάν είναι πρόθυμη να κάνει αυτές τις θυσίες», έγραψε.
Η βιαστική αύξηση του 5% θα ανάγκαζε επίσης τη Μαδρίτη να αγοράσει έτοιμο εξοπλισμό αντί να ενισχύσει τη δική της βιομηχανική βάση, καθώς και να αφαιρέσει χρήματα από τις πολιτικές κοινωνικής πρόνοιας, έγραψε επίσης ο Σάντσες.
Το ισπανικό σοσιαλιστικό κόμμα βρίσκεται σε συνασπισμό με το κατώτερο αριστερό κόμμα Sumar, το οποίο αντιτίθεται στην αύξηση των αμυντικών δαπανών και τα μέλη του οποίου αναμένεται να παραστούν σε μια αντι-σύνοδο κορυφής για την ειρήνη παράλληλα με τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ.
Πηγή: www.newsit.gr