Ποβέλια – Το Σκοτεινό Νησί της Βενετίας
Μια ανάσα μακριά από τη λαμπερή, ρομαντική όψη της Βενετίας, στο Νότιο Λιμάνι της Λιμνοθάλασσας, βρίσκεται ένα μικρό νησί που δεν μοιάζει με κανένα άλλο: το Ποβέλια (Poveglia). Πίσω από τη σιωπηλή του εικόνα και τα μισογκρεμισμένα του κτίρια, κρύβεται μια ιστορία γεμάτη πόνο, θάνατο και φήμες για το ανεξήγητο.
Από λιμάνι… σε εφιάλτη
Το Ποβέλια κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον 5ο αιώνα, όταν κάτοικοι της ενδοχώρας αναζήτησαν καταφύγιο από τις επιδρομές των βαρβάρων. Για αιώνες, το νησί λειτούργησε ως ένα στρατηγικό σημείο ανάμεσα στη Βενετία και την Αδριατική, με μικρή αλλά σταθερή κοινότητα.
Όλα όμως άλλαξαν τον 14ο αιώνα, όταν η πανούκλα άρχισε να εξαπλώνεται στην Ευρώπη με τρομακτική ταχύτητα. Οι αρχές της Βενετίας αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το Ποβέλια ως τόπο καραντίνας – ένα σημείο απομόνωσης για τους ασθενείς, όπου χιλιάδες άνθρωποι οδηγήθηκαν για να πεθάνουν μακριά από την πόλη.
Σύμφωνα με ιστορικά αρχεία και μαρτυρίες, πάνω από 160.000 άνθρωποι υπολογίζεται ότι πέθαναν στο νησί – πολλοί από αυτούς θαμμένοι σε μαζικούς τάφους ή απλώς καμένοι μαζί με τα υπάρχοντά τους για να περιοριστεί η μετάδοση. Οι στάχτες και τα οστά λέγεται ότι έχουν τόσο αναμειχθεί με το έδαφος, που το χώμα του νησιού είναι σήμερα σε μεγάλο ποσοστό αποτελούμενο από ανθρώπινες αποθέσεις.
Ένα άσυλο με σκοτεινό παρελθόν
Τον 20ό αιώνα, το Ποβέλια πέρασε ξανά στην επικαιρότητα, αυτή τη φορά για έναν άλλο λόγο: το ψυχιατρικό νοσοκομείο που ιδρύθηκε εκεί το 1922. Οι συνθήκες διαβίωσης περιγράφονται ως απάνθρωπες, ενώ υπάρχουν αστικές φήμες για πειράματα σε ασθενείς και θεραπείες αμφιβόλου ηθικής.
Ο πιο διαδεδομένος αστικός μύθος θέλει έναν γιατρό, ο οποίος φέρεται να βασάνιζε ασθενείς στον πύργο του ρολογιού του νησιού, να έχασε τα λογικά του και να αυτοκτόνησε πηδώντας από τον πύργο – ή, σύμφωνα με άλλες εκδοχές, να ωθήθηκε στο κενό από «φωνές» που τον καταδίωκαν.
Το άσυλο έκλεισε το 1968 και από τότε το νησί παραμένει εγκαταλελειμμένο, απαγορευμένο στο κοινό – με ελάχιστες εξαιρέσεις για ερευνητές ή κινηματογραφικά συνεργεία.
Οι φήμες για το μεταφυσικό
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν το Ποβέλια ένα από τα πιο στοιχειωμένα μέρη στον κόσμο. Κάτοικοι των γύρω περιοχών αποφεύγουν να το πλησιάζουν, ιδιαίτερα τη νύχτα. Υπάρχουν αναφορές για φωνές, κραυγές, σκιές και περίεργους ήχους από τα ερείπια του παλιού νοσοκομείου.
Αν και πολλοί αποδίδουν τα φαινόμενα στην ψυχολογική επιρροή της ιστορίας του νησιού, η φήμη του Ποβέλια ως «το νησί των νεκρών» έχει κάνει τον γύρο του κόσμου, προσελκύοντας κυνηγούς φαντασμάτων και ερευνητές του παραφυσικού από κάθε γωνιά.
Ένα νησί βουβής μνήμης
Το Ποβέλια δεν είναι απλώς ένας τόπος εγκατάλειψης. Είναι ένα ιστορικό αποτύπωμα της ανθρώπινης τραγωδίας, ένα υπενθύμιση του τι μπορεί να συμβεί όταν ο φόβος και η απελπισία κυριαρχούν. Το νησί δεν έχει μόνο σκοτεινή φήμη – έχει και βαρύνουσα ιστορική σημασία, και προκαλεί βαθύ στοχασμό σε όποιον το κοιτά από μακριά.
Ίσως, το πιο ανατριχιαστικό στοιχείο του Ποβέλια είναι μέχρι τώρα η απόλυτη σιωπή του. Γιατί, με τόσες φωνές που έζησαν και χάθηκαν εκεί, το γεγονός ότι σήμερα δεν ακούγεται καμία, κάνει την ατμόσφαιρα ακόμα πιο βαριά.
Αυτά όμως μέχρι σήμερα…
Από ένα νησί-φάντασμα σε τουριστικό θέρετρο για τους ντόπιους
Το Ποβέλια είναι σήμερα κλειστό για το κοινό και ανήκει στην ιταλική κυβέρνηση, η οποία κατά καιρούς έχει προσπαθήσει να το εκμισθώσει – χωρίς επιτυχία. Όλες οι προσπάθειες αξιοποίησης του νησιού ναυάγησαν, ίσως επειδή το παρελθόν ήταν είναι πολύ βαρύ για να ξεχαστεί εύκολα. Όλα αυτά όμως καθώς φαίνεται τώρα αλλάζουν και η σκοτεινή και βαριά ιστορία του νησιού θα μείνει στο παρελθόν.
Το εγκαταλελειμμένο βενετσιάνικο νησί Ποβέλια πρόκειται να αποκτήσει μια νέα, πιο «ευτυχισμένη» ταυτότητα.
Την 1η Αυγούστου, μια ομάδα Βενετών ανέλαβε την κατοχή του υποτιθέμενου στοιχειωμένου νησιού με 99ετή μίσθωση από το ιταλικό κράτος και θα ξεκινήσει ένα έργο για να το μετατρέψει σε αστικό πάρκο ανοιχτό μόνο στους κατοίκους της ιταλικής πόλης.
Οι ντόπιοι αντιστάθηκαν στον σκληρό ανταγωνισμό από τους κατασκευαστές ακινήτων για να διασφαλίσουν ότι η Ποβέλια θα παραμείνει δημόσιο περιουσιακό στοιχείο.
Το 2014, το νησί, το οποίο έχει έκταση περίπου 7,5 εκτάρια (18,5 στρέμματα), τέθηκε σε λίστα πλειστηριασμού από την Ιταλική Υπηρεσία Ακινήτων του Κράτους, ανοίγοντάς το σε κατασκευαστές που δελεάζονταν από την ήσυχη αλλά βολική του τοποθεσία, μόλις τρία μίλια από την πλατεία του Αγίου Μάρκου.
Αρκετές κοινοπραξίες συγκέντρωσαν χρήματα για να το αγοράσουν, συμπεριλαμβανομένης μιας που συνδέεται με τον Luigi Brugnaro, τον νυν δήμαρχο της Βενετίας, του οποίου η ομάδα συγκέντρωσε 513.000 ευρώ (600.000 δολάρια) αλλά δεν κατάφερε να λάβει την έγκριση του κράτους.
Τρομοκρατημένη από την προοπτική πώλησης του νησιού σε ιδιώτη αγοραστή, η Patrizia Veclani σχημάτισε μια ομάδα, την Poveglia per Tutti (Poveglia Για Όλους), για να προσπαθήσει να σώσει το νησί και άλλα παρόμοια που βρίσκονται στη λίστα δημοπρασιών της κυβέρνησης.
Η ομάδα, η οποία έχει περισσότερα από 4.500 μέλη, κατάφερε να συγκεντρώσει 460.000 ευρώ (539.000 δολάρια) και να εξασφαλίσει τη μίσθωση.
«Δεν ήταν απλώς οργή, ήταν ψυχολογικά τραυματικό να συνειδητοποιήσουμε ότι η πόλη θα μπορούσε να διαλυθεί και να πουληθεί στον πλειοδότη, χωρίς τιμή εκκίνησης, χωρίς καν σχέδιο. Είναι σαν η Ρώμη να αποφάσιζε να πουλήσει τη Φοντάνα ντι Τρέβι. Η Βενετία και η λιμνοθάλασσά της είναι ένα, αχώριστο», δήλωσε ο Βεκλάνι σε δημόσιο φόρουμ τον περασμένο μήνα, πριν ανακοινωθεί η νικήτρια προσφορά.
Ο Βεκλάνι δήλωσε στο CNN ότι η ομάδα της βλέπει αυτό ως μια μικρή νίκη στην ανάκτηση της Βενετίας από τον υπερτουρισμό, ένα μακροχρόνιο πρόβλημα. Υπολογίζεται ότι 30 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται την πόλη κάθε χρόνο, επισκιάζοντας τον τοπικό πληθυσμό, ο οποίος έχει πλέον μειωθεί σε λιγότερους από 50.000, παρά τις προσπάθειες των αρχών να περιορίσουν τον αριθμό των επισκεπτών μέσω μέτρων όπως η απαγόρευση των κρουαζιερόπλοιων από το 2021 και η χρέωση 5 ευρώ (5,86 δολάρια) για τους ημερήσιους εκδρομείς που εισήχθησαν πέρυσι.
«Το νησί δεν θα ήταν ποτέ τόσο δημοφιλές όσο άλλα μέρη», είπε ο Βεκλάνι, «αλλά το να διατηρείται αυτός ο μικρός χώρος μόνο για τους Βενετούς είναι μια νίκη».
Ένα κατάφυτο δάσος, ένα στρατιωτικό φρούριο, 15 ερειπωμένα νοσοκομειακά κτίρια και μια μάλλον μεγάλη αποικία κουνελιών είναι όλα όσα έχουν απομείνει στο νησί, λέει η ομάδα.
Η τρομακτική ιστορία της Ποβέλια από το ξέσπασμα της βουβωνικής πανώλης τον 18ο αιώνα, η οποία μεταφέρθηκε στη Βενετία από ψύλλους σε εμπορικά πλοία σε μια περίοδο που η πόλη ήταν διεθνές εμπορικό κέντρο σε θαλάσσια αποβάθρα καραντίνας για εμπορικά πλοία που έφταναν από το εξωτερικό και για άτομα με συμπτώματα και από εκεί σε νεκροταφείο με ομαδικούς τάφους (Βενετοί ιστορικοί εκτιμούν ότι περισσότεροι από 160.000 άνθρωποι θάφτηκαν στο νησί μεταξύ του 18ου και του 19ου αιώνα) και άσυλο για ψυχικά ασθενείς τον 19ο αιώνα, μένει πια στο παρελθόν. Το νησί που από το 1968 που έκλεισε το άσυλο και έμεινε ακατοίκητο, αλλάζει και θα γίνει ένα μεγάλο αστικό πάρκο που μπορούν να χαίρονται οι ντόπιοι.
Σύγχρονοι κυνηγοί φαντασμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς «Ghost Adventures», έχουν επισκεφτεί το νησί όλα αυτά τα χρόνια, διαδίδοντας περαιτέρω τους μύθους.
«Το νησί έγινε διάσημο από ξένους που έψαχναν κάτι να εκμεταλλευτούν», δήλωσε στο CNN ένα από τα μέλη της ομάδας.
«Οι αναμνήσεις του νησιού είναι βουτηγμένες στον πόνο, αλλά θα το μετατρέψουμε σε έναν τόπο χαράς».
Η ανακαίνιση του νησιού, το οποίο δεν διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα και τρεχούμενο νερό, διεξάγεται από το εργαστήριο APsyM στο τμήμα ανθρωπιστικών επιστημών του Πανεπιστημίου της Βερόνα.
Δείτε επίσης
Πηγή: www.travelstyle.gr