Στις αρχές του Ιούλη, ένας 18χρονος, που δήλωνε «μασκουλινιστής» και μέλος του μισογυνικού κινήματος incel («ακούσια άγαμος»), συνελήφθη κοντά στο λύκειό του στη Σεντ-Ετιέν, έχοντας στην κατοχή του δύο μαχαίρια. Σχεδίαζε να επιτεθεί σε γυναίκες. Σύμφωνα με τη Liberation, εντοπίστηκε χάρη σε βίαια μηνύματα που είχε δημοσιεύσει στα κοινωνικά δίκτυα και είχε καταναλώσει μαζικά μισογυνικό περιεχόμενο στο TikTok.
Το μίσος κατά των γυναικών στα κοινωνικά δίκτυα φουντώνει και μετατρέπεται σε απτές απειλές και το παραπάνω αποτελεί ένα απλά φαινόμενο του γεγονότος. Η ακραία εκδοχή του φαινομένου, η κοινότητα των incels («ακούσιοι άγαμοι»), έχει χαρακτηριστεί από τις γαλλικές αρχές «ανερχόμενη απειλή» — ένδειξη ότι οι θεσμοί αρχίζουν επιτέλους να παίρνουν στα σοβαρά αυτή τον εκκολαπτόμενο κίνδυνο, αναφέρει η Ζουλί Μαρτινές στη Liberation.
«Οι άνδρες φοβούνται μήπως οι γυναίκες τους κοροϊδέψουν. Οι γυναίκες φοβούνται μήπως οι άνδρες τις σκοτώσουν», έγραψε η Μάργκαρετ Άτγουντ, περιγράφοντας με ακρίβεια την ασυμμετρία της πραγματικότητας.
Ο μασκουλινισμός, κάτω από τον μανδύα της «ανδρικής αγωνίας», επιδιώκει να αφαιρέσει δικαιώματα από τις γυναίκες τα οποία αυτές κατέκτησαν με αγώνες, να επιβάλει ξανά τον έλεγχο πάνω τους και να επαναφέρει παρωχημένους κώδικες ανδρισμού.
Το σώμα ως όπλο εξουσίας
Η ιδεολογία αυτή δομείται γύρω από την ετεροφυλοφιλική σχέση και την εμμονή με το σώμα ως μέσο κυριαρχίας. Η μυϊκή διάπλαση, οι εξαντλητικές δίαιτες και η επιδίωξη της «τέλειας» φυσικής κατάστασης προβάλλονται ως τρόπος επαναφοράς μιας ανδρικής ιεραρχίας βασισμένης στη δύναμη. Στον πυρήνα της βρίσκεται η πεποίθηση ότι η πρόσβαση στις γυναίκες —σεξουαλικά και συντροφικά— είναι αυτονόητο δικαίωμα των ανδρών.
Τα προφίλ των μασκουλινιστών διαφέρουν: από τους βίαιους incels που φτάνουν έως το έγκλημα, μέχρι τους «μάστερ» αποπλάνησης που εκπαιδεύονται να γίνουν «alpha males», με την καθοδήγηση «προπονητών» που εκμεταλλεύονται τις ανασφάλειές τους έναντι αμοιβής.
Ο όρος «incel» προέρχεται από το αγγλικό involuntary celibate, που στα ελληνικά μεταφράζεται ως ακούσια αγαμία. Στην πιο βασική του μορφή, ο όρος incel περιγράφει κάποιον, συνήθως άνδρα, που είναι απογοητευμένος από την έλλειψη σεξουαλικών εμπειριών του.
Σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Anti-Defamation League, η οποία εργάζεται για την αντιμετώπιση του μίσους και του εξτρεμισμού, ως incels ορίζονται οι «ετεροφυλόφιλοι άνδρες που κατηγορούν τις γυναίκες και την κοινωνία για την έλλειψη της ρομαντικής επιτυχίας τους».
Ο όρος μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει κάποιον που έχει μισογυνικές απόψεις ή συμπεριφορές. Συνήθως τότε φέρει μια υποτιμητική χροιά.
Εμπρός… πίσω;
Σύμφωνα με την Μαρτινές, η άνθηση του μασκουλινισμού τροφοδοτείται από την κοινωνική απομόνωση, ιδιαίτερα μεταξύ νεαρών ανδρών σε συναισθηματική, οικονομική ή ταυτοτική κρίση. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, καταστρέφοντας συλλογικούς δεσμούς και θεοποιώντας τον ατομικισμό, αφήνει πίσω του ένα κενό που γεμίζει εύκολα με αφηγήματα ανδρικής υπεροχής.
Τα κοινωνικά δίκτυα πολλαπλασιάζουν αυτή την τοξικότητα. Στην κορωνίδα του φαινομένου βρίσκεται η μορφή του Άντριου Τέιτ, που προωθεί τον μισογυνισμό, υλισμό, περιφρόνηση για τους «αδύναμους» και απόρριψη του κράτους. Αλγοριθμικά ενισχυμένα, τέτοια πρότυπα υπόσχονται μια «επιστροφή» στην ανδρική κυριαρχία, μέσω πλούτου, επιβολής και απόρριψης προοδευτικών αξιών.
Ο επικίνδυνος μύθος της «συμμετρίας»
Οι υποστηρικτές του μασκουλινισμού τον παρουσιάζουν ως «αντίβαρο» στον φεμινισμό. Στην πραγματικότητα, δεν μάχεται κάποια υπαρκτή καταπίεση αλλά ένα φανταστικό «φεμινιστικό καθεστώς» που δήθεν βλάπτει τους άνδρες.
Αυτός ο παραλληλισμός είναι όχι μόνο λανθασμένος αλλά και επικίνδυνος. Ο φεμινισμός, ακόμη και στις πιο ριζοσπαστικές μορφές του, στοχεύει στην αποδόμηση του πατριαρχικού συστήματος ως μηχανισμού ανισότητας και βίας. Ο μασκουλινισμός, αντίθετα, είναι μια αντίδραση που στηρίζεται σε θυματοποίηση: άνδρες που φοβούνται όχι την καταπίεση, αλλά την απώλεια προνομίων.
Σύμφωνα με το Haut Conseil à l’Égalité (ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο στη Γαλλία που ασχολείται με την προώθηση της ισότητας των φύλων), το 37% των ανδρών δηλώνει ότι απειλείται από τον φεμινισμό και το 45% ότι «δεν ξέρει πώς να συμπεριφερθεί σε μια γυναίκα». Πρόκειται για αγωνία ισότητας ή φόβο ότι οι κανόνες αλλάζουν χωρίς την έγκρισή τους;
Γιατί η «ισότητα» είναι ψευδαίσθηση
Η άρνηση της συμμετρίας μεταξύ φεμινισμού και μασκουλινισμού δεν είναι ιδεολογική εμμονή αλλά διαπίστωση πραγματικότητας. Ο φεμινισμός είναι κίνημα που επιδιώκει ισότητα. Ο μασκουλινισμός είναι κίνημα που διεκδικεί επιστροφή στην ανδρική κυριαρχία.
Η εξίσωση των δύο αποκρύπτει τη σκληρή καθημερινότητα των γυναικών. Αν οι γυναίκες είχαν πραγματικά την εξουσία, δεν θα δολοφονούνταν μία κάθε 10 λεπτά από έναν άνδρα, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Η αποδοχή αυτού του μύθου δεν είναι απλώς λάθος — είναι επικίνδυνη, γιατί νομιμοποιεί την αντεπίθεση απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές κατακτήσεις.
Ο μασκουλινισμός δεν ζητά ισότητα — ζητά έλεγχο, εκδίκηση και την αναβίωση μιας κοινωνίας όπου η ανισότητα θεωρείται φυσικός νόμος. Και αυτός ο στόχος πρέπει να ονομαστεί όπως είναι: πισωγύρισμα, όχι πρόοδος.
Πηγή: www.in.gr