Η ιστορία μιας Αυστραλέζας influencer και γκουρού ευεξίας του Instagram Μπελ Γκίμπσον που είπε ψέματα ότι είχε καρκίνο και τον θεράπευσε με… μηλόξιδο, εξαπατώντας κόσμο και βγάζοντας εκατομμύρια, έγινε μίνι σειρά στο Netflix με τίτλο «Μηλόξιδο» (Apple Cider Vinegar). Έκανε πρεμιέρα την Παρασκευή 07.02.2025 και υπόσχεται να καθηλώσει.
Η σειρά βασίζεται σε αληθινή ιστορία που χτίστηκε από ένα… ψέμα. Πρόκειται για μία προσαρμογή της ιστορίας της Αυστραλής influencer Μπελ Γκίμπσον που ξεκίνησε μια αυτοκρατορία ευεξίας στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Πώς; Πείθοντας τον κόσμο ότι είχε καρκίνο στον εγκέφαλο και στη συνέχεια και αλλού, αλλά κατάφερε να τον θεραπεύσει επιτυχώς όχι με χημειοθεραπείες αλλά μέσω φυσικών μεθόδων. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι δεν είχε ποτέ καρκίνο και ότι οι ισχυρισμοί της ήταν όλοι ένα χονδροειδές ψέμα.
Έκανε καριέρα ως «γκουρού του ευ ζην», έγραψε βιβλίο μαγειρικής, υποστήριζε πως δώριζε σημαντικά ποσοστά του εισοδήματός της και των κερδών της εταιρείας της σε πολυάριθμες φιλανθρωπικές οργανώσεις. Μέχρι που η απάτη της ξεσκεπάστηκε.
Αν και η μίνι σειρά του Netflix βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, ορισμένοι χαρακτήρες και περιστατικά έχουν δημιουργηθεί ή δραματοποιηθεί για τις ανάγκες της αφήγησης. Για αυτό, αλλά και όχι αποκλειστικά για αυτό, σε κάθε επεισόδιο υπάρχει μια ξεκάθαρη αναφορά στο ότι η σειρά βασίζεται, ενίοτε εμπνέεται, από ένα ψέμα, και κατ’ επέκταση αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας.
Η αληθινή ιστορία της Μπελ Γκίμπσον
Πίσω στο 2013, μια αξιοσημείωτη ιστορία επιβίωσης έγινε πρωτοσέλιδο. Μία νεαρή γυναίκα ξεκίνησε μία εφαρμογή ευεξίας με συμβουλές για το πώς είχε νικήσει τον καρκίνο κι έγινε ανάρπαστη. Μόλις τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το 2009, η 20χρονη Αυστραλή blogger Μπελ Γκίμπσον, είχε, σύμφωνα με την ίδια, διαγνωστεί με «κακοήθη καρκίνο του εγκεφάλου» και της είχαν δοθεί «έξι εβδομάδες, τέσσερις μήνες το πολύ» ζωής.
Ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι είχε επιλέξει να μην κάνει καμία χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία και αντ’ αυτού είχε ξεκινήσει «μια προσπάθεια θεραπείας με φυσικό τρόπο… μέσω της διατροφής, της υπομονής, της αποφασιστικότητας και της αγάπης».
Συγκέντρωσε 200.000 θαυμαστές στο Instagram – που τότε ήταν στις πρώτες μέρες του – οι οποίοι παρακολουθούσαν με ζήλο το ταξίδι ευεξίας της. Στη συνέχεια κυκλοφόρησε μια εφαρμογή ευεξίας και διατροφής για τα κινητά, ακολούθησε ένα βιβλίο μαγειρικής με τίτλο The Whole Pantry, πιστώνοντας τη διατροφή της για τη θεραπεία της από την ασθένειά της και έπειθε τους followers της με το σλόγκαν: «ενδυναμώνοντας τον εαυτό μου να σώσω τη ζωή μου».
Το Elle Australia την χαρακτήρισε «την πιο εμπνευσμένη γυναίκα που γνώρισες φέτος», ενώ το 2014 το Cosmopolitan της απένειμε το βραβείο «Fun, Fearless Female».
Ωστόσο, όλα ήταν ψέματα. Το σκάνδαλο δεν θα αργήσει να αποκαλυφθεί.
Η Γκίμπσον – την οποία υποδύεται στη σειρά του Netflix η Kaitlyn Dever από το «Dopesick»- δεν είχε ποτέ διαγνωστεί με καρκίνο στον εγκέφαλο, ούτε με «καρκίνο στο αίμα, τη σπλήνα, τη μήτρα και το συκώτι» όπως ισχυρίστηκε στη συνέχεια σε μια ανάρτηση στο Instagram το 2014, όταν άρχισαν οι πρώτοι ψίθυροι στα αυστραλιανά μέσα ενημέρωσης ότι μπορεί να πρόκειται για απάτη.
Τελικά, τον Απρίλιο του 2015, παραδέχτηκε την αλήθεια σε συνέντευξή της στο Women’s Weekly. «Όχι, τίποτα από αυτά δεν είναι αλήθεια», είπε, αλλά αρνούμενη να αναλάβει περαιτέρω ευθύνη, πρόσθεσε:
«Εξακολουθώ να βρίσκομαι κάπου ανάμεσα σε αυτό που νομίζω ότι ξέρω και σε αυτό που είναι η πραγματικότητα».
Η υπόθεση της σειράς ακολουθεί δύο νέες γυναίκες που, κατά την πρώιμη περίοδο του Instagram, επιδιώκουν να θεραπεύσουν τις απειλητικές για τη ζωή τους ασθένειες μέσω της ευεξίας, ενώ ταυτόχρονα επηρεάζουν τις διαδικτυακές τους κοινότητες.
Η μια με τοξική θετικότητα επιβάλει την εικόνα της εναλλακτικής θεραπείας. Η άλλη, αντιγράφοντας την πρώτη, δοκιμάζει την ανοχή του κοινού στην ψευδή είδηση.
Η πρώτη είναι η Μελ Γκίμπσον, την οποία υποδύεται η Kaitlyn Dever, η άλλη η Milla Blake, την οποία υποδύεται η Alycia Debnam-Carey και είναι μια 22χρονη δημοσιογράφος που ανακαλύπτει ότι πάσχει από επιθηλιοειδές σάρκωμα και γράφει στο ιστολόγιο για την ασθένειά της. Βασίζεται στην πραγματική Jessica Ainscough, η οποία έγινε διάσημη στο διαδίκτυο την ίδια εποχή με την Belle Gibson με την ιστοσελίδα της, Wellness Warrior, στην οποία κατέγραφε τον αγώνα της με τη διάγνωση του ίδιου καρκίνου. Η Ainscough, επίσης, προωθούσε τη χρήση αμφιλεγόμενων εναλλακτικών θεραπειών, όπως αυτές που προσφέρει το Ινστιτούτο Gerson στο Μεξικό – το οποίο προσφέρει μια θεραπεία που ισχυρίζεται ότι ενεργοποιεί «την εξαιρετική ικανότητα του σώματος να αυτοθεραπεύεται μέσω μιας οργανικής, φυτικής διατροφής, ωμών χυμών, κλύσματος καφέ και φυσικών συμπληρωμάτων». Ωστόσο, αργότερα πέθανε από καρκίνο, σε ηλικία 30 ετών.
Και οι δύο γυναίκες παρουσιάζονται να ανταγωνίζονται ζοφερά για να γίνουν η αγαπημένη influencer των social media με φόντο τον καρκίνο.
Πώς ξεσκεπάστηκε η απάτη
Η σειρά Apple Cider Vinegar είναι εμπνευσμένη από το βιβλίο «The Woman Who Fooled the World» (Η γυναίκα που ξεγέλασε τον κόσμο) των δημοσιογράφων Beau Donelly και Nick Toscano, το οποίο ερευνά την πραγματική ιστορία της Belle Gibson, όμως δεν αποτελεί ξεκάθαρη και κατά γράμμα μεταφορά του.
Στις αρχές του 2015, αποκάλυψαν ότι από τις 300.000 δολάρια Αυστραλίας (150.000 λίρες) που η Γκίμπσον είχε ισχυριστεί ότι είχε δώσει σε διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις είχαν καταβληθεί μόνο 7.000 δολάρια Αυστραλίας (3.500 λίρες). Μόλις αποκαλύφθηκαν αυτές οι οικονομικές ατασθαλίες, στη συνέχεια δημιουργήθηκαν υποψίες για τις αντικρουόμενες ιστορίες γύρω από την υγεία της, και μετά την εξομολογητική συνέντευξή της στο Women’s Weekly, πήρε μέρος σε μια άλλη τηλεοπτική συνέντευξη στο 60 Minutes Australia τον Ιούνιο του 2015.
Σε αυτό, παραδέχτηκε για άλλη μια φορά την απάτη σε κάποιο βαθμό, αλλά ισχυρίστηκε επίσης ότι είναι το θύμα, λέγοντας ότι την «εξαπάτησε» και ότι «την κορόιδεψε» ένας κομπογιαννίτης γιατρός.
Η σειρά αναμένεται να σαρώσει στο Netflix, αλλά το Apple Cider Vinegar θα πρέπει επίσης να σημάνει συναγερμό για όποιον εξακολουθεί να ακολουθεί τυφλά ιατρικές συμβουλές από influencers χωρίς ιατρικά προσόντα αλλά με μεγάλη απήχηση στα social media. Όπως γράφει το BBC στο αφιέρωμά του στη νέα σειρά, η Gibson ήταν μία από τις πρώτες, σε μια νέα γενιά απατεώνων, που χρησιμοποιούσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις εφαρμογές για να εξαπατήσει τους ανθρώπους.
Η παγκόσμια βιομηχανία ευεξίας άξιζε 6,3 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023, αλλά συνεχίζει να περιέχει πιο σκοτεινά στοιχεία, με περιπτώσεις ανθρώπων που χειραγωγούν και βλάπτουν όσους αναζητούν ολιστικές θεραπείες.
Μόλις πρόσφατα, τον Δεκέμβριο, ο Hongchi Xiao, ένας εναλλακτικός θεραπευτής, καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία αφού μια 71χρονη διαβητική γυναίκα σταμάτησε να παίρνει την ινσουλίνη της και το 2024 η γνωστή Βραζιλιάνα influencer για θέματα ευαξείας Kat Torres, κρίθηκε ένοχη για trafficking, αλλά και ότι κρατούσε ως σκλάβες γυναίκες.
Τον Μάρτιο του 2017, όπως ανέφερε το BBC, η Γκίμπσον κρίθηκε ένοχη για παραβίαση πέντε σημείων του νόμου περί καταναλωτών και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, διατάχθηκε από το ομοσπονδιακό δικαστήριο της Μελβούρνης να επιστρέψει 410.000 δολάρια Αυστραλίας (205.000 λίρες Αγγλίας) στην πολιτεία της Βικτώριας για τις ψευδείς φιλανθρωπικές υποσχέσεις της.
Ωστόσο, ο Guardian ανέφερε το 2021 ότι στο σπίτι της είχε γίνει και πάλι έφοδος, λόγω των ακόμα απλήρωτων προστίμων, τα οποία, όπως έλεγαν, ανέρχονταν πλέον σε περισσότερα από 500.000 δολάρια Αυστραλίας (250.000 λίρες).
Ούτε το Μηλόξιδο, ούτε οι δύο προηγούμενες συνεντεύξεις της απαντούν στο ερώτημα: Γιατί η Γκίμπσον έστησε μία τέτοια απάτη; Γιατί κορόιδεψε τόσο κόσμο; Μήπως λόγω μιας προβληματικής παιδικής ηλικίας, όπως ισχυρίστηκε, όπου το έσκασε από το σπίτι της σε ηλικία 12 ετών; Ήταν για τη φήμη και την προσοχή, ή μήπως το όλο θέατρο ήταν καθαρά ένα σχέδιο για να βγάλει χρήματα;
Ορισμένοι μπορεί να αποδώσουν τους συνειδητά ψευδείς ισχυρισμούς της Γκίμπσον στο σύνδρομο Μινχάουζεν (μια κατάσταση που ονομάζεται επίσης παραπλανητική διαταραχή και ορίζεται ως οι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι είναι άρρωστοι για να «λάβουν κάποια μορφή ψυχολογικής επιβεβαίωσης, όπως προσοχή, συμπάθεια ή σωματική φροντίδα»).
Σε ένα άρθρο του 2015 για τον Guardian, η νευρολόγος Jules Montague έγραψε: «Οι παραπλανητικές διαταραχές και η ψευδομαρτυρία μπορεί να επικαλύπτονται. Τα εξωτερικά κίνητρα μπορεί να μην οδηγούν στην αρχική συμπεριφορά, αλλά μπορεί να ακολουθήσουν στη συνέχεια. Η Γκίμπσον μπορεί αρχικά να απολάμβανε τον ρόλο του άρρωστου. Αλλά δεν απέρριπτε τα χρήματα που έρεαν στη συνέχεια».
Από το Inventing Anna, το The Dropout και το Baby Reindeer… στο Apple Cider Vinegar
Ακολουθώντας τα πεπατημένα χνάρια άλλων δραματικών μίνι σειρών στο Netflix, με πρωταγωνιστές απατεώνες, που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, το Apple Cider Vinegar είναι κοντά – τόσο στο ύφος όσο και στο θέμα – σε άλλες μίνι σειρές, όπως το Inventing Anna, το οποίο επικεντρώθηκε στην «ψεύτικη κληρονόμο» που συστηνόταν ως Άννα Ντέλβι στους κοσμικούς χώρους της Νέας Υόρκης και στην κανονική ζωή ήταν η Άννα Σορόκιν, μία απατεώνισσα που πλεύριζε μεγιστάνες, πλούσιους, τράπεζες και ξενοδοχεία, ώστε να αποσπάσει χρήματα και αντικείμενα αξίας.
Ή το «The Dropout» (Hulu/Disney+), στο οποίο η Amanda Seyfried υποδύθηκε την Elizabeth Holmes, την απατεώνισσα της Silicon Valley που πλαστογράφησε διαγνώσεις εξετάσεων αίματος με την εταιρεία ιατρικής τεχνολογίας Theranos, και το 2022 καταδικάστηκε για τέσσερις λογαριασμούς απάτης, εξακολουθεί να εκτίει την ποινή της που της επιβλήθηκε σε 11 χρόνια και τρεις μήνες.
Ή το Baby Reindeer, τη σειρά του Netflix, που δημιουργήθηκε από τον Ρίτσαρντ Γκαντ που υποδύεται ουσιαστικά τον εαυτό του, εξιστορώντας τα μαρτυρικά χρόνια που πέρασε με τη stalker του, που στη σειρά ονομάζεται «Μάρθα». Μετά την κυκλοφορία της σειράς όμως, η πραγματική «Μάρθα» αντέδρασε, αφού ήταν πολύ εύκολο για το κοινό του «Baby Reindeer» να την εντοπίσει. Κινήθηκε νομικά κατά του Γκαντ και του Netflix και μόλις κέρδισε μια μικρή πρώτη αναγνώριση από το δικαστήριο.
Η ιστορία της Γκίμπσον είναι μια ανησυχητική περίπτωση, μια τέλεια καταιγίδα που συνδυάζει την κουλτούρα του διαδικτύου σε μια εποχή που ήταν ακόμα σχετικά αφελής απέναντι στους απατεώνες, μια κοινότητα υγείας και ευεξίας που προσπαθούσε να βρει το καλό σε όλους, και μια απατεώνισσα που ίσως υπέφερε από τις δικές της αυταπάτες.
Στο κάτω-κάτω, πώς θα μπορούσε να πιστεύει ότι η αλήθεια δεν θα αποκαλυπτόταν τελικά;
www.newsit.gr