Ο Φρίντριχ Μερτς έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι στόχος του ως καγκελάριος είναι να τοποθετήσει τη Γερμανία ως ηγέτη στην Ευρώπη. Όμως, λιγότερο από τρεις μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας, καθίσταται σαφές ότι μία από τις κύριες στρατηγικές του για να το πετύχει αυτό είναι να αντιταχθεί στην ΕΕ – και ειδικότερα στις φιλοδοξίες της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Αυτό έγινε εμφανές το βράδυ της Τετάρτης (16.7.2025), όταν ο εκπρόσωπος καγκελαρίου εξέδωσε δήλωση με την οποία απέρριπτε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σ.σ. Κομισιόν) να επεκτείνει τον προϋπολογισμό της στα 2 τρισ. ευρώ (2,3 τρισ. δολάρια), λίγες μόνο ώρες αφότου η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε το σχέδιο στις Βρυξέλλες. Η Γερμανία, ως ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της ΕΕ, θα επιβαρυνόταν με το 1/4 περίπου των δαπανών αυτών.
Ο Μερτς ενοχλήθηκε από την πρόταση, δήλωσε αξιωματούχος, σύμφωνα με το Bloomberg. Ο καγκελάριος ήταν ιδιαίτερα δυσαρεστημένος με την κίνηση να επιβληθούν φόροι στις επιχειρήσεις, η οποία έρχεται σε αντίθεση με μια πρόσφατη υπόσχεση που έδωσε στις γερμανικές εταιρείες για μείωση της φορολογίας τους.
Ενώ ο Μερτς και η φον ντερ Λάιεν προέρχονται από το ίδιο κόμμα, δεν είχαν ποτέ στενή σχέση. Κατά τη διάρκεια της πολιτικής της καριέρας στο Βερολίνο, η φον ντερ Λάιεν υπηρέτησε σε διάφορα υπουργικά γραφεία της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, μιας μακροχρόνιας εχθρού του Μερτς.
Το Βερολίνο συχνά αντιδρά στις υψηλότερες δαπάνες της ΕΕ, ωστόσο η διατύπωση της χθεσινής απόρριψης ήταν ασυνήθιστα σκληρή, αντανακλώντας την αυξανόμενη απογοήτευση της Μερτς για τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής της ΕΕ. «Μια συνολική αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι απαράδεκτη σε μια εποχή που όλα τα κράτη μέλη καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες για την εξυγίανση των εθνικών τους προϋπολογισμών», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Εάν περάσει, η πρόταση θα αυξήσει σημαντικά τον τρέχοντα προϋπολογισμό του μπλοκ ύψους 1,2 τρισ. ευρώ, ο οποίος θα διαρκέσει έως το 2027.
«Η αύξηση του χρέους χρησιμοποιούνταν σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αλλά αυτές τις μέρες έχει γίνει η νέα κανονικότητα», δήλωσε ο Μερτς στους δημοσιογράφους στο Λονδίνο σήμερα Πέμπτη (17.7.2025). «Η ΕΕ θα πρέπει τώρα να τα βγάλει πέρα με τα κεφάλαια που έχει στη διάθεσή της. Αυτό θα σημάνει μια σκληρή μάχη για τον προϋπολογισμό για τα επόμενα δύο χρόνια».
Ο Μερτς δεν ήταν ο μόνος ενοχλημένος. Η Φον ντερ Λάιεν απογοήτευσε πολλούς επιτρόπους με το να μην μοιράζεται τις τελικές λεπτομέρειες του προϋπολογισμού μέχρι την τελευταία στιγμή, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Εκπρόσωποι της φον ντερ Λάιεν αρνούνται ότι τα κράτη μέλη αποκόπηκαν από τη διαδικασία, λέγοντας ότι ενημερώθηκαν για τον σχεδιασμό αλλά όχι για το τελικό ποσό.
Οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες αναμφισβήτητα θα έπρεπε να είχαν αντιληφθεί ότι κινδύνευαν με αντιδράσεις από το Βερολίνο, δεδομένου ότι η γερμανική κυβέρνηση κατέστησε σαφείς τις κόκκινες γραμμές της σε έγγραφο θέσεων προς τις Βρυξέλλες τον περασμένο μήνα.
Στην επιστολή, αντίγραφο της οποίας είδε το Bloomberg News, οι αξιωματούχοι τόνιζαν ότι δεν υπάρχει περιθώριο αύξησης του προϋπολογισμού. Απέρριψαν επίσης τη συνέχιση του κοινού σχεδίου δανεισμού της ΕΕ για την εποχή της πανδημίας, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε πρόσθετη δαπάνη της ΕΕ για νέα έργα θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί μέσω περικοπών σε άλλα τμήματα του προϋπολογισμού, σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο στο Βερολίνο.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ αρχίζουν τώρα τη μακρά διαδικασία διαπραγμάτευσης σχετικά με την πρόταση προϋπολογισμού. Σε μια ένδειξη του ποιες μπορεί να είναι οι πολιτικές διαχωριστικές γραμμές, πολλοί αμφισβήτησαν το ποσό των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ ως υπερβολικά υψηλό και έθεσαν ζήτημα με μια νέα διαδικασία για το ξεκλείδωμα κεφαλαίων σε μια προκαταρκτική συζήτηση την Τετάρτη.
Αρκετοί απεσταλμένοι άσκησαν επίσης κριτική στην πρόταση για την κατάργηση των λεγόμενων εκπτώσεων – επιστροφές που λαμβάνουν χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Σουηδία επειδή επωμίζονται ένα δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ.
Πηγή: www.newsit.gr