Οι τουρίστες επιστρέφουν – και σε κάποιες πόλεις, επιστρέφουν μαζικά. Από το Ντουμπρόβνικ μέχρι τη Βαρκελώνη και από τη Βενετία μέχρι νησιά του Αιγαίου και την Αθήνα, ο «υπερτουρισμός» αναδεικνύεται ξανά σε μείζον ζήτημα για πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Μια νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που ντόπιοι και ειδικοί διαπιστώνουν εδώ και χρόνια: σε ορισμένους προορισμούς, ο αριθμός των επισκεπτών υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες φιλοξενίας και αντοχής των τοπικών κοινωνιών με βάση την αναλογία επισκεπτών ανά μόνιμο κάτοικο. Ανάμεσα στις «ασφυκτικές» ευρωπαϊκές πόλεις βρίσκονται και τρεις ελληνικοί προορισμοί.
Η πόλη της Ρόδου που μάλιστα βρίσκεται στη 2η θέση μετά το πρώτο Ντουμπρόβνικ, το Ηράκλειο της Κρήτης στην 4η θέση και το κέντρο της Αθήνας στην 11η, από τη συνολική λίστα που περιλαμβάνει 20 προορισμούς «υπερφορτωμένους» τουριστικά με βάση την αναλογία επισκεπτών ανά μόνιμο κάτοικο και δεν αφορά μόνο στην καλοκαιρινή περίοδο, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας Καθημερινή, Ρόδος, Ηράκλειο και Αθήνα περιλαμβάνονται στους 20 πιο επιβαρυμένους προορισμούς στην Ευρώπη βάσει αναλογίας επισκεπτών ανά κάτοικο. Στην πρώτη θέση της σχετικής κατάταξης βρίσκεται το Ντουμπρόβνικ με 27,4 τουρίστες/κάτοικο και ακολουθεί η Ρόδος με 26,3. Το Ηράκλειο κατατάσσεται στην 4η θέση (18,4) και η Αθήνα στην 11η θέση, με 8,9 επισκέπτες ανά κάτοικο.
Με τρεις πόλεις στην επικράτειά της, συμμετέχει η Ελλάδα στη λίστα με τους 20 πιο επιβαρυμένους από τον τουρισμό ευρωπαϊκούς προορισμούς με βάση την αναλογία επισκεπτών ανά μόνιμο κάτοικο. Πρόκειται για την πόλη της Ρόδου, το Ηράκλειο στην Κρήτη και τον δήμο της Αθήνας, που βρίσκονται στη δεύτερη, τέταρτη και ενδέκατη θέση αντιστοίχως. Μάλιστα η Ελλάδα και η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες που έχουν από τρεις προορισμούς στην πρώτη εικοσάδα, την ώρα που η εξίσου ανεπτυγμένη τουριστικά Ισπανία συμμετέχει μόνο με τη Βαρκελώνη και μάλιστα σε χαμηλή κατάταξη, στην εικοστή θέση. Αν και τα στοιχεία αφορούν επισκέψεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και δεν σταθμίζονται η αυξημένη κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες και η πυκνότητα πληθυσμού ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο –και στην περίπτωση της Αθήνας μεγεθύνονται από το γεγονός ότι αποτελεί πύλη εισόδου της χώρας λόγω του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος»–, είναι σε κάθε περίπτωση ενδεικτικά τόσο της δημοφιλίας της Ελλάδας όσο, όμως, και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες και οι προορισμοί της, όπως και οι υποδομές. Πόσο μάλλον που τα στοιχεία αυτά είναι μάλλον επιεική, αφού αφορούν το 2023. Σημειώνεται ότι το 2024 η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση κατέγραψε άνοδο κατά 9,8% και διαμορφώθηκε σε 35,951 εκατομμύρια ταξιδιώτες έναντι 32,735 εκατομμυρίων το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα δεδομένα συγκέντρωσε και επεξεργάστηκε η Euromonitor International και τα περιέλαβε σε σχετική μελέτη της η Holidu, μια ηλεκτρονική πλατφόρμα κρατήσεων δωματίων και κατοικιών.
Το Ντουμπρόβνικ στην Κροατία είναι, σύμφωνα με τη μελέτη, η πιο υπερφορτωμένη πόλη της Ευρώπης, με 27 τουρίστες ανά κάτοικο. Φημισμένη για την αρχιτεκτονική και την ιστορία της, η πόλη είναι πλέον συνώνυμη με τον υπερτουρισμό και οι τοπικές αρχές λαμβάνουν αλλεπάλληλα μέτρα για τη διαχείριση του όγκου και της διαμονής των επισκεπτών της. Για παράδειγμα, οι αρχές εφαρμόζουν ήδη εδώ και ένα χρόνο ψηφιακό σύστημα κρατήσεων για σημαντικά αξιοθέατα, όπως τα μεσαιωνικά τείχη της πόλης, το οποίο περιορίζει τον αριθμό των επισκεπτών ανά ημέρα για να αποτραπεί ο συνωστισμός. Παράλληλα, το Ντουμπρόβνικ ξεκίνησε εκστρατεία με τίτλο «Σεβαστείτε την πόλη», η οποία περιλαμβάνει κανόνες για τη συμπεριφορά στον δημόσιο χώρο και προσπαθεί να ελέγξει τη δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Οπως και στην Ελλάδα έτσι και εκεί οι μεγάλοι αριθμοί τουριστών συγκεντρώνονται κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Η Ρόδος είναι ο δεύτερος προορισμός στην κατάταξη. Με 26 τουρίστες ανά κάτοικο, «γίνεται γρήγορα θύμα της δικής της δημοτικότητας», αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη. «Κάποτε ένα ήρεμο μεσογειακό καταφύγιο, φημισμένο για την ιστορική Παλιά Πόλη και τις ονειρικές παραλίες του, το νησί τώρα παλεύει με τις ορδές των επισκεπτών», σημειώνει, εντοπίζοντας το πρόβλημα στους καλοκαιρινούς μήνες.
Με αναλογία 21 τουριστών ανά κάτοικο, η Βενετία έρχεται τρίτη στην κατάταξη. «Τα κάποτε ήρεμα κανάλια έχουν μετατραπεί σε υδάτινες οδούς με ασφυκτική κίνηση και τα ιστορικά κτίρια φέρουν τα σημάδια εκατομμυρίων βημάτων», σχολιάζουν οι συντάκτες της μελέτης.
Αμέσως μετά την πρώτη τριάδα κατατάσσεται το Ηράκλειο της Κρήτης με αναλογία 18 τουριστών ανά κάτοικο. «Αυτό που κάποτε ήταν μια γοητευτική πύλη προς τις εκπληκτικές παραλίες και τα αρχαία ερείπια του νησιού, έχει μετατραπεί σε ένα πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο», αναφέρει χαρακτηριστικά η Holidu.
Η μελέτη
Κύκλοι της αγοράς σχολιάζουν πως η συγκεκριμένη μελέτη γίνεται από μια εταιρεία ηλεκτρονικών κρατήσεων που θέλει να επεκτείνει εποχικά τη δραστηριότητά της και στους εκτός καλοκαιριού μήνες, ενώ δεν περιλαμβάνει ποιοτικούς δείκτες, όπως η επάρκεια των υποδομών και των υπηρεσιών υποδοχής και διαχείρισης των επισκεπτών, ωστόσο παραμένει ενδεικτική του μεγέθους των ταξιδιωτικών ροών που υποδέχονται οι ευρωπαϊκοί προορισμοί. Είναι ίσως χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι από τους μεγαλύτερους μητροπολιτικούς προορισμούς που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη λίστα έχουν καταγεγραμμένο στεγαστικό πρόβλημα λόγω της μεγάλης ανάπτυξης των βραχυχρόνιων μισθώσεων και του επακόλουθου εκτοπισμού ή «crowding out» των κατοίκων.
Δείτε επίσης
Πηγή: www.travelstyle.gr